Hoàng cầm là vị thuốc đông y quan trọng có mặt trong nhiều bài thuốc chữa bệnh, chủ trị các bệnh liên quan đến gan, thận, phổi… Cùng tìm hiểu công dụng của hoàng cầm và những ứng dụng của vị thuốc này trong trị bệnh và chăm sóc sức khỏe.
Tìm hiểu về vị thuốc Hoàng cầm
Hoàng cầm là tên dược liệu bào chế từ rễ khô của cây Hoàng cầm có tên khoa học là Scutellaria baicalensis.
Cây hoàng cầm là cây thân cỏ, sống lâu năm, cây mọc thấp tại những vùng núi cao nhiều ánh sáng, khô ráo và không khí lạnh. Ở Trung Quốc, loài cây thuốc này phân bổ chủ yếu ở phía Bắc và Tây nam của đất nước. Ở nước ta có một số vùng như núi cao ở Sa pa cũng có thể trồng được nhưng không đáng kể.
Rễ cây hoàng cầm có dạng chùm giống như củ sâm, bề mặt rễ màu trắng hoặc vàng có thể nhẵn mịn hoặc có lông, có các nhánh rễ con mọc ra. Rễ hoàng cầm được thu hoạch vào mùa xuân hoặc mùa thu và phơi khô để làm thuốc.
Thành phần hóa học của rễ Hoàng cầm
Những chất hóa học trong rễ hoàng cầm mang lại tác dụng dược tính đó là các dẫn xuất của flovonoid như: scutelarin , baicalin, baicalein, wogonoside, wogonin, skullcapflavone I, II, oroxylin A; ngoài ra còn có tanin pyrocatechic và chất nhựa.
Tính chất dược liệu hoàng cầm
Rễ hoàng cầm là vị thuốc đắng, tính hàn, không độc tính. Dược liệu quy vào các kinh Đại trường, Tâm, Phế, Đởm, Bàng quang. Chủ trị các vấn đề liên quan đến tiêu hóa, tim và tuần hoàn máu, phổi, hệ thống tiết niệu.
Công dụng chữa bệnh cụ thể của Hoàng cầm theo Đông y
Theo Đông y cổ truyền, hoàng cầm là dược liệu chính trong nhiều bài thuốc điều trị các vấn đề sau:
- Huyết áp thấp ở những người bị suy tim, suy gan, dùng thuốc giảm huyết áp
- Đi tiểu nhiều do các bệnh lý về thận hoặc mất cân điện giải trong cơ thể
- Nôn mửa, tiêu chảy hoặc ra mồ hôi nhiều dẫn đến mất nước và mất cân bằng điện giải
- Giải độc gan, loại bỏ độc tố ra khỏi cơ thể giúp tăng cường hiệu quả của chức năng tiêu hóa, tăng hấp thụ dinh dưỡng
- Chữa kiết lỵ, đau bụng, chảy máu cam, nôn ra máu hoặc đại tiện ra máu
- Giảm sốt, hạ nhiệt, giảm đau, loại trừ cảm giác bốc hỏa, điều hòa huyết áp
- Tác dụng an thai, điều trị các vấn đề kinh nguyệt như đau bụng kinh, rong kinh…
Một số bài thuốc Đông y chữa bệnh với dược liệu Hoàng cầm
Bài thuốc chữa đau bụng, kiết lỵ: Bài thuốc gồm có hoàng cầm 12g, cam thảo 8g, thược dược 8g, 3 trái táo tàu. Sắc chung các nguyên liệu này với 1 lít nước sạch và đun nhỏ lửa.Sau khi sắc thuốc đến khi cạn còn 1/3 thì tắt bếp và dùng thuốc trong ngày.
Bài thuốc chữa tiêu chảy cấp: Nguyên liệu gồm 12g hoàng cầm, 20g nhân trần, 16g kim ngân hoa, 12g cát căn, 12g mộc thông mỗi vị, 8g hoàng liên cam thảo, hoắc hương mỗi vị 6g. Sắc uống ngày một thang.
Bài thuốc trị viêm loét dạ dày tá tràng: Bài thuốc gồm hoàng cầm 16g, mạch nha 20g, mai mực 20g, cam thảo 6g, ngô thù du 2g, sơn chi 12g, táo tàu 12g. Cho thuốc vào siêu đất đun với 1 lít nước, khi thuốc cạn còn khoảng 300ml thì ngừng và chia thuốc uống 3 lần/ngày.
Bài thuốc giúp thanh nhiệt, giải độc: Chuẩn bị nguyên liệu gồm hoàng cầm và bạch truật với lượng bằng nhau, đem sao vàng các dược liệu này và tán thành bột mịn. Trộn bột với nước cơm và nặn thành các viên nhỏ kích cỡ bằng hạt đậu xanh. Uống 50 viên mỗi lần.
Bài thuốc chữa chảy máu cam, nôn ra máu: Bài thuốc có tên Hoàng cầm tán, thực hiện bằng cách dùng 40g hoàng cầm, bỏ ruột đen sau đó tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng khoảng 12g đem sắc cùng 1 chén nước khi ấm còn 6 phân thì tắt. Uống mỗi ngày 1 lần vào buổi trưa khi còn ấm.
Bài thuốc chữa hen phế quản: Chuẩn bị các dược liệu gồm: Hoàng cầm 12g, Ma hoàng 6g; Cam thảo 4g, Hạnh nhân 12g; Tang bạch bì, Trúc lịch mỗi vị 20g; Bán hạ chế 8g. Sắc uống mỗi ngày một thang.
Bài thuốc chữa viêm gan virus thể cấp: Thang thuốc gồm có chi tử, hoàng liên, hoàng cầm hoàng bá mỗi vị 12g; đại hoàng, nhân sâm mỗi vị 8g. Sắc 1 thang thuốc trên với 600ml nước tới khi cạn còn khoảng 300ml thì tắt bếp. Chia nước thuốc thành 3 phần và uống trong ngày.
Bài thuốc trị động thai: Bài thuốc gồm 12g hoàng cầm, 12g bạch truật, 12g thược dược; 8g đương quy và 4g xuyên khung. Cho các vị thuốc này vào ấm sắc với nước và uống hết trong ngày.
Bài thuốc chữa rong huyết: Dùng 12g hoàng cầm, 24g thích quy bảng, 20g mẫu lệ, 16g sinh địa, tông lư khôi, a giao, sơn chỉ, địa du, ngó sen mỗi vị 12g, địa cốt bì 10g, thêm 4g cam thảo. Cho thuốc vào ấm đun lấy nước uống.
Bài thuốc chống co giật hiệu quả: Hoàng cầm, thiên ma, chi tử mỗi thứ 10g; câu đằng, xuyên ngưu tất, ích mẫu thảo mỗi thứ 14g; dạ đằng giao, bạch linh mỗi thứ 16g và thêm 25g tang ký sinh. Đem tất cả dược liệu vào ấm sắc cùng 800ml nước tới khi ấm còn 350ml thì tắt bếp. Người bệnh sử dụng mỗi ngày 1 thang.
Các bài thuốc trên mang tính chất tham khảo. Nếu bạn gặp phải các vấn đề sức khỏe và muốn điều trị bằng biện pháp Đông y, hãy nhờ các thầy thuốc kinh nghiệm để bốc thuốc chữa bệnh phù hợp.
Tác dụng của Hoàng cầm theo các nghiên cứu y học hiện đại
Hoàng cầm chứa các chất hóa học có tác dụng:
Tác dụng miễn dịch
Dẫn xuất Baicalein trong rễ hoàng cầm có khả năng ngăn ngừa các phản ứng dị ứng do nó ức chế tế bào giải phóng enzyme. Các nghiên cứu cho thấy chất này có thể làm giãn cơ với da heo đã bị gây dị ứng, làm giãn phế quản của heo bị gây dị ứng hen suyễn.
Khả năng kháng khuẩn
Hoàng cầm là dược liệu có khả năng kháng khuẩn phổ rộng với tác dụng ức chế các nhóm vi khuẩn gồm: tụ cầu vàng, phế cầu khuẩn, não mô viêm Neisseria, trực khuẩn bạch cầu, trực khuẩn lao, nấm da và Leptospira…
Khả năng chống oxy hóa
Quá trình oxy hóa diễn ra ở cấp độ tế bào khi các phân tử oxy tấn công các phân tử khác trong tế bào tạo ra các gốc tự do. Các gốc tự do này có thể tấn công các phân tử khác và gây ra một chuỗi phản ứng xảy ra trong cơ thể. Các phản ứng này có thể gây ra tổn thương cho tế bào, gây ra viêm, làm giảm khả năng chống lại bệnh tật, và đóng góp vào quá trình lão hóa.
Mọi tế bào trong cơ thể đều có thể bị lão hóa đi theo cơ chế này và các chất hóa học chứa trong hoàng cầm có thể làm chậm tiến trình này, cụ thể:
Hoàng cầm chứa Flavonoid là một hợp chất có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ. Chất này hấp thụ các gốc tự do trong cơ thể, ngăn chặn chúng phá hủy tế bào. Ngoài ra Flavonoid còn có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn.
Giống như flavonoid chất tanin pyrocatechic trong hoàng cầm cũng là một chất hoạt động mạnh, có tính chất chống oxy hóa, chống viêm, chống nhiễm trùng.
Khả năng chống oxy hóa của hoàng cầm giúp làm chậm tốc độ lão hóa tế bào, có lợi trong việc bảo vệ sức khỏe tim mạch, hệ thần kinh và giúp duy trì vẻ ngoài trẻ trung của da, tóc…
Tìm hiểu tác dụng tương đương ở Hà Thủ Ô và Mầm Lúa Mỳ
Tác dụng chăm sóc tóc của Hoàng cầm
Những tác dụng của Flavonoid và Tanin chứa trong rễ hoàng cầm được ứng dụng sản xuất các sản phẩm chăm sóc tóc.
Vì thế, hoàng cầm sử dụng chăm sóc tóc giúp cải thiện sức khỏe của mái tóc ở những khía cạnh sau:
- Làm chắc nang tóc, hạn chế tình trạng tóc yếu, lão hóa, gãy rụng sớm
- Phục hồi tóc hư tổn, nâng cao khả năng đề kháng của da đầu
- Cải thiện lưu thông máu, cung cấp dưỡng chất giúp tóc mọc dài và dày
- Tăng cường độ bóng mượt và đàn hồi cho tóc
Sử dụng Hoàng cầm để dưỡng tóc như thế nào?
Cách đơn giản và tiện lợi nhất để dùng Hoàng cầm chăm sóc tóc đó là lựa chọn các sản phẩm như dầu gội, dầu xả dược liệu chứa thành phần rễ Hoàng cầm.
Bởi tác dụng to lớn trong việc nuôi dưỡng nang tóc, cải thiện sức khỏe da đầu, phục hồi tóc hư tổn của Hoàng cầm mà vị thuốc này thường xuất hiện trong công thức của các loại dầu gội dược liệu.
Một trong những loại dầu gội dược liệu chứa thành phần rễ Hoàng cầm mà chúng tôi muốn giới thiệu tới bạn đó là dầu gội nam Nguyên Vương.
Nguyên Vương – Dầu gội dưỡng tóc chứa Hoàng cầm, cải thiện sức khỏe mái tóc từ gốc
Sản phẩm không chỉ khai thác tối đa công dụng của rễ Hoàng cầm mà còn chứa đựng tinh túy từ các dược liệu dưỡng tóc cổ truyền như Hà Thủ ô, Nhân sâm, Rễ ngưu bàng, Bồ kết, Cỏ mần trầu, Núc nác. Các thành phần thảo mộc khác gồm: Dầu oliu, Hạt lanh, Mầm lúa mì, vân sam đen, gỗ larix…
Tất cả những nguyên liệu này bổ sung dưỡng chất cần thiết cho tóc phát triển, phục hồi các hư tổn, giảm ngứa và khiến tóc mềm mại vào nếp. Dùng dầu gội Nguyên Vương mỗi ngày sẽ cải thiện sức khỏe của mái tóc từ bên trong và duy trì hiệu quả lâu dài. Hương thơm dược liệu trầm ấm, tinh tế khiến bạn thấy dễ chịu và giúp thư giãn tâm trạng mỗi khi gội đầu.
Tham khảo thêm Thông tin chi tiết về sản phẩm và đặt mua online dòng sản phẩm dầu gội Nguyên Vương tại:
Mua dầu gội dược liệu Nguyên Vương Lịch Lãm 180ml
Mua dầu gội dược liệu Nguyên Vương Lịch Lãm 250ml
Mua dầu gội dược liệu Nguyên Vương Sảng Khoái 180ml
MMua dầu gội dược liệu Nguyên Vương Sảng Khoái 250ml
Như vậy, bài viết này đã cung cấp những kiến thức về vị thuốc Hoàng cầm bao gồm dược tính, tác dụng của nó với sức khỏe và làm đẹp. Hy vọng các thông tin này hữu ích đối với bạn.
