Nguyên nhân rụng tóc ở nam giới có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân từ bên trong lẫn bên ngoài cơ thể. Trong bài viết dưới đây, Nguyên Vương sẽ chỉ rõ tác động của từng yếu tố này cùng cách khắc phục giúp bạn giảm thiểu tình trạng rụng tóc hiệu quả.
Do yếu tố di truyền
Nguyên nhân
Di truyền là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra hiện tượng rụng tóc, hói đầu ở nam giới. Một nghiên cứu về các cặp song sinh được nêu trên trang Healthline cho thấy 80% chứng hói đầu ở nam giới là do di truyền.
Các nghiên cứu cũng đồng thời chỉ ra rằng rụng tóc di truyền là một vấn đề do đa gen gây ra. Nghĩa là phái mạnh có thể bị rụng tóc vì nhận gen từ cả bố và mẹ. Cụ thể, nghiên cứu trên 12.806 đàn ông gốc châu Âu được đề cập tại trang Healthline cho thấy nguy cơ phát triển MPB (rụng tóc nội tiết tố nam) ở những người có gen AR (có trên nhiễm sắc thể X nhận từ người mẹ) gấp đôi những người không có nó. Một nghiên cứu khác cho thấy trên 80% nam giới tham gia thử nghiệm có biểu hiện rụng tóc hói đầu cũng có người bố gặp phải tình trạng tương tự.
Ngoài ra, nếu một thành viên (ông, bà, cô, chú,…) trong gia đình mắc bệnh rụng tóc hói đầu thì cũng có khả năng gen này sẽ di truyền sang phái mạnh.
Biểu hiện
- Thành viên trong gia đình có biểu hiện hói đầu, rụng tóc.
- Hiện tượng rụng tóc, hói đầu có thể bắt đầu ngay từ khi bạn ở tuổi thiếu niên.
- Rụng tóc do di truyền thường biểu hiện ở việc nang tóc ở da đầu dần dần bị co lại. Những sợi tóc dày và khỏe trước đó bị rụng. Những sợi tóc mới mọc lên nhưng có dạng lông mềm, càng ngày càng mỏng.
- Vùng tóc hói thường xuất hiện từ thái dương (hình chữ M).
|
Cách khắc phục
Lưu ý: Cần tham vấn của bác sĩ trước khi sử dụng, thực hiện. |
Do mất cân bằng hóc môn nam
Nguyên nhân
Hormone giới tính Dihydrotestosterone (DHT) là yếu tố cơ bản gây ra chứng rụng tóc ở nam giới. DHT là một androgen (hormone giới tính, có nguồn gốc từ testosterone) liên quan đến sự phát triển của nang lông trên cơ thể. Nhưng hormone này cũng làm cho nam giới rụng tóc nhanh và sớm hơn.
Dưới tác dụng của 5-α reductase (5-AR), 10% testosterone ở nam giới được chuyển hóa thành DHT làm cho hàm lượng DHT tăng cao. Điều này tác động khiến nang tóc bị thu nhỏ, giảm chu kỳ tăng trưởng của chúng gây ra hiện tượng tóc mỏng, dễ gãy rụng.
Biểu hiện
- Tóc hai bên trán bắt đầu thưa dần lên đến đỉnh đầu.
- Hói đầu mảng và rụng tóc theo hình chữ M.
- Tóc rụng nhiều trên đỉnh tạo thành hình móng ngựa.
Ngoài ra, tình trạng rụng tóc ở nam tuổi 20 xảy ra nhiều do các nguyên nhân liên quan đến hóc môn.
|
Cách khắc phục
Lưu ý: Cần tham vấn của bác sĩ trước khi sử dụng, thực hiện. |
Do chế độ ăn uống không khoa học
Nguyên nhân
Việc thiếu các chất dinh dưỡng như protein, kẽm, axit béo thiết yếu, sắt, biotin, niacin, vitamin, axit amin, v.v. có thể làm mầm tóc yếu dần dẫn đến hiện tượng khô, dễ gãy rụng.
Biểu hiện
Khi ăn uống không khoa học, tóc nam giới thường rụng nhiều, xơ mỏng, yếu, thiếu sức sống.
|
Cách khắc phục Bạn nên bổ sung thêm thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng giúp giảm rụng tóc như trái cây, rau, thịt lợn, thịt gia cầm, cá, đậu dầu, bơ, yến mạch, quinoa (hạt diêm mạch), sản phẩm sữa… |
Do thành phần trong sản phẩm dầu gội/dưỡng tóc
Nguyên nhân
Một số thành phần có trong sản phẩm dầu gội như sunfat, formaldehyde, keratin, dimethicone có thể gây rụng tóc.
- Surfat: Đây là chất hoạt động bề mặt có khả năng làm sạch rất mạnh, do đó khi sử dụng sản phẩm chứa thành phần này da đầu của bạn có thể bị tổn thương, nang tóc có thể bị kích ứng dẫn đến gãy rụng.
- Formaldehyde: Một số loại dầu gội sử dụng DMDM hydantoin (Một dạng chất giải phóng formaldehyde) gây kích ứng da đầu dẫn đến rụng tóc.
- Keratin: Keratin thường được kết hợp với formaldehyde nên có hại cho tóc. Khi tiếp xúc với nhiệt độ cao, keratin có thể làm tóc giòn, dễ gãy, rụng.
- Dimethicone: Đây là hoạt chất có thành phần gốc silicon. Việc tích tụ silicon có thể gây tắc nghẽn lỗ chân lông trên da đầu, ngăn độ ẩm, chất dinh dưỡng dẫn đến rụng tóc.
Biểu hiện
Bạn hãy lưu ý đến mái tóc sau khi sử dụng dầu gội đầu. Nếu sau một thời gian sử dụng, mái tóc trở nên dễ gàu, ngứa, gãy rụng thì bạn nên xem xét lại bảng thành phần của sản phẩm đó. Bởi vì có thể dầu gội bạn đang dùng chứa thành phần gây rụng tóc.
|
Cách khắc phục
|
Do căng thẳng, stress quá độ
Nguyên nhân
Căng thẳng, stress kéo dài về mặt thể chất hoặc tinh thần làm cho cơ thể tiết ra một số hormone ức chế chất kích thích mọc tóc nên tóc mọc chậm lại. Chúng cũng làm cho hệ thống miễn dịch tấn công các nang tóc gây rụng tóc.
Thậm chí căng thẳng, stress còn tạo ra cảm giác muốn nhổ tóc không cưỡng lại được. Tình trạng mãn tính được gọi là trichotillomania. Tình trạng rụng tóc do stress quá độ có thể xuất hiện ở 1 – 2% người lớn và thanh thiếu niên.
Biểu hiện
- Theo dõi, đánh giá: Bạn có thể nhận biết nguyên nhân này thông qua việc theo dõi tâm trạng bản thân. Nếu bạn thấy rằng số lượng tóc rụng nhiều hơn số lượng trung bình trong thời gian này thì căng thẳng, stress có thể là nguyên nhân khiến tóc rụng.
- Quan sát: Căng thẳng có thể làm tóc rụng thành từng nắm khi gội đầu, chải, vuốt tóc. Thậm chí, ở một số người, căng thẳng, stress còn khiến họ muốn tự nhổ tóc, lông mày, lông tay, lông chân. Tình trạng này diễn ra tạm thời và có thể kéo dài vài tháng khiến cho tóc mỏng.
|
Cách khắc phục
|
Do hút thuốc
Nguyên nhân
Một nghiên cứu năm 2018 được đề cập trên trang Healthline cho thấy khói thuốc lá chứa hơn 7.000 hóa chất, trong đó có ít nhất là 69 hóa chất gây ung thư. Khi bạn hít phải khói thuốc, các hóa chất này sẽ di chuyển từ phổi đến máu và lan sang các bộ phận khác gây tác động tiêu cực đến sức khỏe.
- Tăng tốc độ rụng tóc: Một nghiên cứu năm 2020 nêu trên trang Healthline đã so sánh tỷ lệ rụng tóc nội tiết tố nam khởi phát sớm ở nam giới hút thuốc và không hút thuốc trong độ tuổi từ 20 – 35. Kết quả cho thấy 425/500 người hút thuốc bị rụng tóc ở một mức độ nào đó và 200/500 người không hút thuốc có dấu hiệu rụng tóc. Vì thế, các nhà nghiên cứu đã kết luận nicotine và các hóa chất liên quan khác trong khói thuốc có thể là nguyên nhân làm tăng tốc độ rụng tóc.
- Giảm lưu lượng máu đến nang tóc: Hóa chất trong thuốc lá tác động tiêu cực vào hệ tuần hoàn làm lưu lượng máu đến da đầu suy giảm dẫn đến rụng hoặc hư tổn tóc.
- Hỏng nang tóc: Trong nghiên cứu năm 2003 được đề cập trên trang Healthline, các nhà nghiên cứu đã đề xuất rằng hóa chất độc hại trong khói thuốc có thể gây tổn thương DNA của tế bào nang tóc dẫn đến suy giảm sự phát triển của tóc.
- Tăng sinh các gốc tự do của cơ thể: Các gốc tự do là những phân tử dễ phản ứng với phân tử khác trong cơ thể và gây tổn hại cho DNA của tế bào. Quá nhiều hoạt động gốc tự do trong cơ thể có thể gây ra quá trình mất cân bằng oxy hóa, làm giảm lưu lượng máu đến nang tóc và góp phần gây rụng tóc.
- Một số cách tác động đến việc rụng tóc do hút thuốc:
- Hút thuốc có thể gây ra các thay đổi như thúc đẩy giải phóng cytokine viêm, truyền tín hiệu protein thúc đẩy quá trình viêm.
- Tạo sẹo nang lông do nồng độ cytokine tăng cao.
- Thay đổi nồng độ enzyme giúp kiểm soát việc tái tạo mô trong chu kỳ phát triển của tóc.
Biểu hiện
Một nghiên cứu vào năm 2020 được đề cập trên trang Healthline cho thấy 47% người hút thuốc bị rụng tóc cấp độ 3 (rụng tóc sâu, dọc theo đường chân tóc), 24% rụng tóc cấp độ 4 (hói ở đỉnh đầu).
|
Cách khắc phục
|
Do tác dụng phụ của thuốc
Nguyên nhân
Theo trang WebMD một số loại thuốc điều trị có thể gây rụng tóc như:
- Thuốc trị mụn có chứa vitamin A (retinoids) và dẫn xuất của nó như isotretinoin (Accutane) và tretinoin (Retin-A)…
- Thuốc kháng sinh gây thiếu hụt vitamin B
- Thuốc chống nấm Voriconazole
- Thuốc chống trầm cảm: Paroxetine hydrochloride (Paxil), Amitriptyline (Elavil), Fluoxetine (Prozac), Protriptyline (Vivactil), Sertraline (Zoloft)…
- Thuốc chống đông máu: Heparin, Warfarin…
- Thuốc hạ cholesterol: Simvastatin (Zocor), Lipitor (Atorvastatin)…
- Thuốc ức chế hệ thống miễn dịch: Methotrexate, Cyclophosphamide (Cytoxan), Leflunomide (Arava), Etanercept (Enbrel)…
- Thuốc điều trị động kinh (thuốc chống co giật): Axit Valproic (Depakote) và Trimethadione (Tridione)…
- Thuốc điều trị huyết áp cao (thuốc chống tăng huyết áp):
- Thuốc chẹn beta: Metoprolol (Lopressor), Timolol (Blocadren), Nadolol (Corgard), Atenolol (Tenormin), Propranolol (Inderal và Inderal LA)…
- Thuốc ức chế QCE: Enalapril (Vasotec), Captopril (Capoten), Lisinopril (Prinivil, Zestril)
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID).
- Sterpid.
- Tamoxifen ngăn chặn estrogen gây ung thư vú.
- Thuốc giảm cân: Phentermine
- Retinoid đường uống.
- Thuốc điều bị bệnh gút: Allopurinol (Lopurin và Zyloprim)…
- Thuốc hóa trị ung thư: Adriamycin, Cyclophosphamide, Dactinomycin, Daunorubicin, Docetaxel, Doxorubicin,…
Cơ chế chung là thuốc can thiệp vào chu kỳ phát triển bình thường của tóc trên da đầu gây rụng tóc. Trong đó, thuốc hóa trị tiêu diệt tế bào ung thư và làm hỏng tế bào khỏe mạnh (bao gồm tế bào ma trận tóc).
Biểu hiện
Sử dụng thuốc có thể dẫn đến hai loại rụng tóc là telogen effluvium và anagen effluvium.
-
Telogen effluvium:
Đây là dạng rụng tóc do thuốc phổ biến nhất, thường xuất hiện trong 2 – 4 tháng sau khi bắt đầu dùng thuốc. Lúc này, các nang tóc bước vào giai đoạn nghỉ ngơi (telogen) và rụng tóc quá sớm. Những người mắc chứng telogen effluvium thường rụng nhiều hơn mức bình thường 30 – 70%, tương đương 100 – 150 sợi tóc/ngày.
-
Anagen effluvium:
Anagen effluvium là hiện tượng rụng tóc xảy ra trong giai đoạn anagen của chu kỳ tóc, khi tóc đang phát triển tích cực. Mục đích ngăn chặn các tế bào ma trận tạo ra những sợi tóc mới và phân chia bình thường. Loại rụng tóc này thường diễn ra trong vài ngày đến vài tuần sau khi dùng thuốc.
Phổ biến nhất là tình trạng rụng tóc ở người đang dùng thuốc hóa trị để điều trị ung thư làm cho toàn bộ tóc trên đầu, lông mày, lông mi và các loại lông khác rụng hết. Tóc thường bắt đầu rụng trong vòng 2 tuần kể từ khi bắt đầu hóa trị và tiến triển nhanh sau 1 – 2 tháng.
Mức độ rụng tóc cụ thể phụ thuộc vào loại thuốc, liều lượng sử dụng và mức độ nhạy cảm của người dùng. Những bệnh nhân dùng kết hợp nhiều loại thuốc hóa trị thường rụng tóc nghiêm trọng hơn những người chỉ dùng một loại thuốc.
|
Cách khắc phục
Lưu ý: Cần tham vấn của bác sĩ trước khi sử dụng, thực hiện. |
Do tác động vật lý, hoá học lên tóc
Nguyên nhân
- Tác động vật lý: Chải tóc quá mạnh hay buộc tóc đuôi ngựa (với một số nam giới thích để tóc dài) làm cho khu vực bên cạnh da đầu bị kéo chặt gây rụng tóc.
- Tác động hóa học: Sấy, uốn, duỗi ở nhiệt độ cao, tần suất lớn, dùng sáp tạo kiểu làm tổn thương tế bào mầm tóc, kìm hãm sự phát triển của nang tóc, gây rụng tóc.
Biểu hiện
Khi thực hiện các tác động vật lý, hóa học trên thì tóc bắt đầu gãy rụng.
|
Cách khắc phục
|
Do bệnh lý
Một số bệnh lý như suy giảm nội tiết tố testosterone, tuyến giáp, vảy nến, lupus ban đỏ, tiểu đường loại 1, viêm khớp dạng thấp, hen suyễn, sốt mùa hè, viêm da dị ứng, bệnh bạch biến, hội chứng down…có thể gây ra hiện tượng rụng tóc.
Biểu hiện của nguyên nhân này là tóc rụng liên tục trên 100 sợi/ngày. Đôi khi, người bệnh còn có cảm giác ngứa, da bong tróc, nổi nhiều nốt đỏ.
Suy giảm nội tiết tố testosterone
Nguyên nhân
Testosterone tác động lên hệ mao da giúp tóc, lông râu phát triển rậm rạp. Nếu testosterone suy giảm, nam giới sẽ bị rụng tóc.
Biểu hiện
Nam giới bị suy giảm nội tiết tố testosterone thường có các biểu hiện như:
- Hệ tuyến lông như tóc, lông mặt, lông tay, lông chân, lông nách rụng hết.
- Các dấu hiệu đi kèm khác: Mệt mỏi, mất cơ, cơ thể tích mỡ, giảm khối lượng xương, thường xuyên thay đổi tâm trạng, hay quên…
|
Cách khắc phục Người bệnh nên đến bệnh viện, cơ sở y tế thăm khám. Dựa trên tình hình bệnh, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị sau:
Lưu ý: Cần tham vấn của bác sĩ trước khi sử dụng, thực hiện. |
Bệnh tuyến giáp
Nguyên nhân
Tuyến giáp sản xuất quá nhiều (cường giáp) hoặc quá ít (suy giáp) một số hormone giúp kiểm soát quá trình trao đổi chất có thể dẫn đến rụng tóc trên da đầu.
- Cường giáp: Bệnh cường giáp gia tăng quá trình chuyển hóa nên cơ thể tiêu hao nhiều năng lượng hơn. Điều này làm cho lượng máu và dưỡng chất cung cấp cho tóc suy giảm gây ra hiện tượng rụng tóc.
- Suy giáp: Hormon tuyến giáp không đủ hoặc suy yếu có thể xảy ra suy giáp dẫn đến hội chứng giảm chuyển hóa toàn thân. Quá trình trao đổi chất trong cơ thể chậm lại khiến cho nang tóc bị teo, giai đoạn nghỉ của tóc dài hơn gây ra hiện tượng rụng tóc, tóc mới mọc chậm.
Biểu hiện
Nam giới bị bệnh tuyến giáp thường có các triệu chứng như:
- Rụng tóc kéo dài, xảy ra ở vùng trên đỉnh đầu hoặc toàn bộ đầu làm tóc thưa, mỏng.
- Tóc khô, yếu, mất đi độ bóng mượt.
- Tóc mới mọc chậm hoặc mỏng, yếu.
- Lông mày và lông mi đều mỏng.
|
Cách khắc phục Người bệnh cần đến bệnh viện kiểm tra tuyến giáp và chữa trị. Dựa vào tình hình thực tế, bác sĩ sẽ áp dụng một số biện pháp chữa trị như:
Lưu ý: Cần tham vấn của bác sĩ trước khi sử dụng, thực hiện. |
Dấu hiệu bệnh vảy nến
Nguyên nhân
Bệnh vảy nến gây ra tổn thương trực tiếp ở da đầu dẫn đến tình trạng rụng tóc khu trú hoặc rụng tóc telogen effluvium lan tỏa, rụng tóc sẹo.
Biểu hiện
Tác giả Shuster chia rụng tóc vảy nến thành 3 loại với các biểu hiện như sau:
- Rụng tóc liên quan đến tổn thương da: Nang tóc ở trên mảng vảy nến da đầu teo nhiều, tóc mỏng. Nghiên cứu của Runne và Kroneisen-Wiersma trên 47 bệnh nhân cho thấy:
- Tóc cùng da đầu có mảng vảy nến thường theo từng cụm, dễ nhổ.
- Đường kính sợi tóc ở vùng da đầu tổn thương nhỏ hơn vùng không tổn thương.
- 47% bệnh nhân có lượng tóc rụng hàng ngày tăng từ 480 sợi/ngày lên 1000 sợi/ngày trong ngày gội đầu.
- Rụng tóc thường xảy ra sau 6 tuần tính khi có tổn thương và tồn tại 6 tuần.
- 28% bệnh nhân có tình trạng rụng tóc sau các liệu pháp tại chỗ, đa số là kéo gây rụng sợi telogen.
- Rụng tóc telogen effluvium lan tỏa: Tóc rụng lan tỏa, da đỏ toàn thân hoặc vảy nến thể mủ.
- Rụng tóc sẹo: Một báo cáo được đề cập trên trang của Viện da liễu Trung ương cho thấy có 12% rụng tóc gây sẹo. Còn nghiên cứu của Runne và cộng sự cho thấy 5/47 bệnh nhân rụng tóc sẹo, 4 bệnh nhân rụng tóc khu trú, 1 bệnh nhân rụng tóc lan tỏa.
|
Cách khắc phục Khi xuất hiện các triệu chứng bệnh vảy nến, bạn nên đến bệnh viện thăm khám để áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp. Sau khi điều trị, phần lớn bệnh nhân đều có thể mọc tóc lại như bình thường. |
Tìm hiểu thêm: Nấm da đầu gây rụng tóc.
Lupus ban đỏ
Nguyên nhân
Lupus ban đỏ là một nhóm bệnh tự miễn dịch mãn tính, tái phát. Tỷ lệ mắc bệnh này ở nam giới cao cấp 9 lần nữ giới.
Bệnh lupus ban đỏ được chia thành 2 loại là lupus ban đỏ hệ thống và lupus ban đỏ ở da. Mỗi loại bệnh lupus này dẫn đến tình trạng rụng tóc khác nhau.
- Nguyên nhân gây rụng tóc do bệnh lupus ban đỏ hệ thống: Thứ nhất, do người bệnh bị rối loạn cảm xúc căng thẳng dẫn đến rụng tóc. Thứ hai, do quá trình tiến triển của bệnh hoặc bệnh nặng làm tăng các triệu chứng lupus ban đỏ. Nang tóc bị phá hủy nhưng có thể hồi phục được.
- Nguyên nhân gây rụng tóc do bệnh lupus ban đỏ ở da: Bệnh gây phản ứng viêm ở nang tóc da đầu và các mô xung quanh, hình thành sẹo, rụng tóc.
Biểu hiện
Triệu chứng bệnh lupus ban đỏ đa dạng và phức tạp. Dấu hiệu đặc trưng nhất là người bệnh bị nổi ban đỏ hình cánh bướm trên má.
Biểu hiện cụ thể của bệnh lupus ban đỏ hệ thống (SLE) và lupus ban đỏ ở da như sau:
- Biểu hiện bệnh lupus ban đỏ hệ thống: Ở một số giai đoạn của bệnh, 70% bệnh nhân lupus ban đỏ sẽ bị rụng tóc nhưng không để lại sẹo ở da đầu. Ngoài ra, người bệnh còn có thể có các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, chán ăn, đau khớp, tê ngón tay. Trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị các bệnh nội tạng như suy hô hấp, viêm cơ tim, viêm cầu thận.
- Biểu hiện bệnh lupus ban đỏ ở da: Xuất hiện sẹo, tóc không thể mọc lại.
|
Cách khắc phục
|
Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm về rụng tóc do bệnh lý tại đây.
Tham khảo thêm:
Như vậy, nguyên nhân rụng tóc ở nam có thể do di truyền, mất cân bằng hormone nam, stress, bệnh lý, thuốc chữa bệnh hay tác động vật lý từ hóa chất hay chế độ ăn uống thiếu lành mạnh. Mỗi nguyên nhân đều có dấu hiệu nhận biết và cách khắc phục riêng. Mong rằng những thông tin trên sẽ hữu ích với bạn!
